Iedereen wil tegenwoordig ondernemend zijn, als echte ondernemer of als empowerde medewerker in een agile organisatie. Dat is goed nieuws want wij geloven diep dat ondernemerschap een betere samenleving kan creëren omdat het vooruitgang stimuleert en meer welvaart die we uiteraard vervolgens wel eerlijk moeten verdelen. Niet voor niets zijn ondernemers met een purpose zo in trek.
In de praktijk zien we dat veel mensen zeggen wel ondernemend te willen zijn maar vervolgens niet ondernemend doen. Dit komt omdat mensen hier niet in worden opgeleid. Niet op de scholen, niet op de universiteiten en ook niet in al die bedrijven die zeggen ondernemend te willen zijn. We leren mensen namelijk niet om te kiezen. Het Hollands gemeengoed, ook wel polderen genoemd, is om alle opties open te houden. We hebben er zelfs een spreekwoord voor, op meerdere paarden wedden. Terwijl we allemaal weten dat als je op alle opties wedt in bijvoorbeeld het casino, je zeker verliest. Wij zeggen al te kiezen als een slechte optie laten vallen. Maar dat is geen kiezen, dat is logica. Kiezen is kiezen tussen 2 goede opties en toch er één te durven laten vallen en de buikpijn voelen van de angst dat je de verkeerde keuze hebt gemaakt. Echte ondernemers durven dit, het is niet dat ze de twijfel niet hebben en de pijn niet voelen, maar zoals de titel van het boek van Marc van Eck luidt; ze durven ‘bij twijfel te doen’. Het zou goed zijn als kinderen al veel vroeger met dit concept worden opgegroeid en regelmatig met goed versus goed dilemma’s confronteren. En als het niet met kinderen is dan toch zeker wel met medewerkers.
Een ander probleem is dat veel mensen van nature veel meer doentrouw zijn dan doeltrouw. Een echte ondernemer heeft een helder doel en is flexibel in hoe precies dat doel te bereiken. Je zou kunnen zeggen het enige dat echt belangrijk is om het doel scherp te hebben en om de eerste stap te zetten. Want na de eerste stap ben je begonnen en volgt vanzelf de tweede stap. Ook typisch een eigenschap van ondernemers of de eerste stap te durven zetten ongeacht of dit wel de perfecte stap is. De twijfelaars denken aan de beste eerste stap, maar komen nooit tot een stap en dus nooit dichterbij het doel. Gelukkig weten veel mensen een koers uit te zetten en komen ze dan echt wel tot die eerste stap, maar vervolgens houden ze te stevig vast aan de bedachte koers zelfs als die minder goed of niet werkt.
Ze verliezen dan het doel uit het oog en zijn gek genoeg vaak bereid om het doel dan maar aan te passen als ze het door hen bedachte doel maar kunnen blijven uitoefenen. Dit klinkt haast surrealistisch maar we komen dit dagelijks bij organisaties en mensen tegen, vandaar dat wij dit doentrouw ben gaan noemen. Misschien zijn mensen met doentrouw op de kort termijn wel gelukkiger maar ze bereiken zeker minder en uiteindelijk mede daardoor ook minder geluk.
Belangrijk is dat in organisaties we mensen beoordelen en stimuleren om doelen te bereiken en niet vastzetten op de van tevoren bedachte aanpak, want de snel veranderende wereld ziet er uiteindelijk toch anders uit. Dat betekent zeker niet dat het ‘doel de middelen heiligt’, er kunnen namelijk wegen naar Rome zijn dit absoluut ongewenst zijn bijvoorbeeld vanwege het soms negatieve effect op anderen of op de samenleving. Maar ruimte geven voor verschillende acceptabele wegen die soms rare kronkel wegen blijken te zijn is zeker wel een goed idee.
Kortom ondernemerschap gaat over doen maar met een doel als doel.
